بوم مدل کسب و کار یا Business Model Canvas، ابزاری مناسب برای طراحی، توصیف و تشریح یک کسب و کار است. در این برنامه، می‌توان ابعاد مختلف یک حرفه را مشخص کرده و در جهت موفقیت کسب و کار، پلان‌های متعددی را اجرا کرد. در ادامه مطلب با بوم مدل کسب و کار و اجزای آن بیشتر آشنا خواهیم شد و به بررسی چگونگی طراحی بوم مدل کسب و کار و فواید داشتن آن خواهیم پرداخت.
بوم مدل کسب و کار چیست؟
همانطور که از نام آن پیداست، بوم مدل کسب و کار (Business Model Canvas)، ابزاری قدرتمند در زمینه کسب و کار و کارآفرینی است. در این سیستم، افراد می‌توانند کسب و کار خود را توصیف، طراحی و یا تغییر دهند. در بوم کسب و کار، جدولی تهیه می‌شود که در آن، راه و روشی درست برای طی کردن مراحل کار آورده شده است. این راهکار، مشکلات احتمالی را برای کارآفرینان مشخص کرده و راه و روش‌های خلاقانه‌ای را برای عبور از آنها، پیشنهاد میدهد. با طراحی یک بوم کسب و کار، میتوانید نمای کامل و دقیقی از مسیری که قرار است طی کنید، داشته باشید. در حقیقت، بوم کسب و کار، برنامه دقیقی را برای کارآفرینان و تیم آنها طراحی می‌کند. این برنامه انعطاف پذیری بالایی داشته و قابلیت ویرایش شدن در میان راه را دارد. بسیاری از مشاغل و مهارت‌ها، پیشرفت و موفقیت در کسب و کار خود را مدیون بوم کسب و کار هستند!
در مدل کسب و کار چه جزئیاتی نشان داده می‌شود؟
در مدل کسب و کار، افراد می‌توانند جزییات زیر را مشخص کنند:
- بازارهای مورد نظر کدامند؟
- خدمات ارائه شده به مشتریان چیست؟
- استراتژی پولساز چیست؟
- راهکار‌های شما برای جذب و ماندگاری مشتری چیست؟
- چه راهکارهایی برای صرف کمترین هزینه و دریافت بیشترین درآمد پیشنهاد می‌شود؟
- نحوه توزیع کالا‌ها به چه صورت است؟
- بهترین روش‌ها برای تبلیغات چیست؟
- رقبای کاری شما چه کسانی هستند؟
- و …
فواید داشتن بوم مدل کسب و کار
همانطور که پی بردید، بوم کسب و کار می‌تواند بسیار موثر و مفید واقع شود. برخی از مزایای آن شامل موارد زیر هستند:
- انعطاف پذیری: منعطف بودن بوم کسب و کار، این فرصت را به کاربران میدهد که بتوانند برنامه خود را در میان راه و هر وقت که دلشان خواست ویرایش و تغییر دهند.
- ساختار جدولی: این ساختار می‌تواند پلان‌ها و برنامه‌های شرکت را به خوبی دسته بندی و مرتب کند. در جدول بوم کسب و کار، شما میتوانید حرفه و رزومه خود را به مشتریان معرفی کنید. این کار، نظم و ترتیب خاصی را در کار شما ایجاد می‌کند.
- پیشرفت و توسعه: استفاده از بوم کسب و کار، می‌تواند پس از مدت کوتاهی موفقیت و پیشرفت‌های زیادی را برای کسب و کار شما در پی داشته باشد.
- تشخیص جزییات: در این برنامه، جزییات، خواستارها، مشکلات و مسائل کاری شما به خوبی مشخص شده و راهکارهایی برای مقابله با آن ها، ارائه داده می‌شود.
بوم کسب و کار چه بخش هایی را ارائه میدهد؟
همانطور که گفته شد، بوم مدل کسب و کار برنامه‌ای ساده و قدرتمند است که به طور کلی، 9 بخش را ارائه و توصیف می‌کند. این بخش‌ها عبارتند از:
1_ بخش مشتریان: در این بخش افراد می‌توانند با توجه به خواسته مشتریان خود، ویژگی‌های مختلفی را دسته بندی کنند.
2_ ارزش پیشنهادی: این قسمت، ویژگی‌های ارزشمندی را در اختیار مشتریان قرار میدهد. این ارزش‌ها باید کیفیت کار شما را از سایر رقبا، متمایز کند. در واقع ارزش پیشنهادی، ارزش کار را بر اساس یکسری اقدامات از جمله کاهش هزینه‌ها، برند خوب، جدید بودن، نوع طراحی، امکان دسترسی و عملکرد بررسی می‌کند.
3_ کانال توزیع: کسب و کار مورد نظر، می‌تواند ارزش‌های پیشنهادی خود را با استفاده از انواع کانال‌های توزیع، به دست مشتریان برساند. این افراد می‌توانند با استفاده از کانال‌های توزیع خود یا سایر رقبا، به مشتریان دسترسی داشته باشند.
4_ ارتباط با مشتریان: بدون شک برای جذب و حفظ یک مشتری، ارتباط برقرار کردن با او بسیار مهم و ضروری است. ارتباط با مشتریان یا CRM انواع مختلفی دارد که برخی از آنها عبارتند از: سرویس‌های خودکار، جوامع کاربری سلف سرویس، کمک شخصی، کمک شخصی اختصاصی و خلق مشترک.
5_ جریان درآمد: سوالی که در این بخش پیش می‌آید، این است که افراد به چه صورت از هر قسمت کسب درآمد می‌کنند؟ برخی از روش‌های مختلف برای ایجاد جریان درآمدی عبارتند از: حق استفاده، فروش دارایی، حق اشتراک، حق استفاده از امتیاز، تبلیغات و حقوق تبلیغاتی.
6_ منابع اصلی: این بخش شامل منابعی است که جهت ایجاد ارزش برای مشتری بسیار مهم بوده و در واقع قسمتی از دارایی‌های شرکت را تشکیل میدهد. این منابع ممکن است انسانی، فیزیکی، مالی و یا معنوی باشند.
7_ فعالیت‌های اصلی: سوال مطرح شده در این بخش، این است که مهمترین اقدامات شرکت‌ها برای اجرای ارزش‌های پیشنهادی خود، شامل چه چیزهایی هستند؟
8_ شرکای کلیدی: افراد برای اینکه در مدل کسب و کار خود بهتر عمل کنند، معمولا با سایر شرکت‌ها، پروژه‌های تجاری انجام می‌دهند. این همکاری‌ها ممکن است به صورت های مختلف انجام شود: سرمایه گذاری‌های مشترک، حفظ روابط، همکاری با شرکت‌های رقیب و غیر رقیب و …
9_ ساختار هزینه‌ها: در این بخش، هزینه‌هایی که ممکن است در طی مراحل صرف شود، مورد بررسی قرار می‌گیرد. بررسی دقیق هزینه‌ها برای هر کسب و کاری، ضروری و مهم است. در بوم کسب کار، هزینه‌ها شامل این موارد می‌شوند: اقتصاد مقیاس، اقتصاد محدوده، هزینه‌های ثابت و هزینه‌های متغیر.
طراحی بوم مدل کسب و کار چگونه انجام می شود؟
بدون شک، طراحی و نوشتن یک بوم کسب و کار، نیاز به مهارت و تجربه بالایی دارد؛ چرا که منجر به پیشرفت و یا نابودی یک حرفه می‌شود. حال سوالی که ممکن است در این قسمت پیش بیاید، این است که چگونه می‌توان بدون داشتن تجربه و مهارت کافی، بوم کسب و کار خوبی را طراحی کرد؟ در این مورد زیاد جای نگرانی نیست!
امروزه موسسات و مراکز بسیار زیادی در رابطه با آموزش طراحی بوم کسب و کار تاسیس شده است. اگر کسب و کار و حرفه‌ای دارید، میتوانید به کمک این آکادمی‌ها، مهارت‌ها و تجارب خود را در این زمینه افزایش دهید. به یاد داشته باشید که برای موفق شدن در طراحی بوم کسب کار، شما نیاز به تحصیلات و تجربه‌های خاصی ندارید!
یادگیری بوم کسب و کار
علاوه مراکز و موسسات آموزشی، برای یادگیری طراحی بوم کسب و کار، افراد می‌توانند از دوره‌های آموزشی مختلف نیز استفاده کنند. دوره‌های آموزشی بوم کسب و کار عمدتا عبارتند از:
- دوره آموزشی DBA (مدیریت کسب و کار)
- دوره آموزش بیزینس کوچینگ و منتورینگ صنعت ساختمان
در این دوره‌ها، سعی بر این است که کارآفرینان در مسیر درستی از موفقیت قرار بگیرند و حرفه خود را به خوبی توسعه و گسترش دهند. مدیریت صحیح، سود‌های کلان و موفقیت‌های پی دی پی، برخی از مزایای این دوره‌ها در زمینه بوم کسب و کار هستند. در دوره کوچینگ، هدف اصلی آموزش درست و اصولی افرادی است که می‌خواهند رهبری و مدیریت یک کسب و کار بزرگ را بر عهده بگیرند. در این دوره، افراد می‌توانند با کسب تجربه و مهارت، حرفه خود و دیگران را به خوبی توسعه ببخشند. هوش مالی شامل قدرت انتخاب، تصمیم گیری و اقدام است. در این دوره، تمرکز بیشتر روی مدیرانی است که این ویژگی‌ها را دارند و می‌توانند در ثروت آفرینی موثر باشند.
کلام آخر
همانطور که در مطالب فوق گفته شد، بوم مدل کسب و کار روشی موثر و مفید برای پیشرفت کسب و کار‌ها است. این ابزار در موفقیت و بهروزی مشاغل مختلف تاثیر بسیار زیادی داشته و باعث سازماندهی برنامه‌های آنها می‌شود. ممنون که تا این قسمت از مطالب با ما همراه بودید.
نظر خود را بنویسید:
