اگر به فکر راه اندازی کسب و کار هستید، باید بدانید که چگونه بیزینس پلن (Business Plan) یا طرح کسب و کار برای بیزینس خود طراحی کنید. معمولا مشاهده میشود که با وجود داشتن ایده راه اندازی کسب و کار به ظاهر عالی، اکثر کسب و کارها مطابق پیش بینی های پیشرفت نکرده و موفق نیستند. به بیان دیگر داشتن یک ایده نو و جدید و حتی کاربردی لزوما منجر به موفقیت در کسب و کار نمی شود.
آمارها نشان میدهد در پنج سال اول تاسیس، بیش از 90 درصد کسب و کارها با شکست مواجه میشوند و از 10 درصد باقیمانده تنها یکی از کسب وکارها، پنج سال اول را دوام میاورد. بنابراین آنچه باعث میشود برخی از کسب و کارها شکست بخورند درحالی که برخی دیگر رونق دارند،ممکن است دلایل متعددی داشته باشد. این دلایل به طور عمده عبارتند از:
- خدمات مشتری
- ضعف مدیریت لجستیک
- هزینه ناکافی
- محصول نا آماده برای بازار و …
دلیل بسیاری از مسائل گفته شده در بالا می تواند فقدان یک طرح کسب و کار مناسب باشد. از این رو در این مقاله قصد داریم تا با بیزینس پلن آشنا شده و ببنیم یک طرح کسب و کار چیست و چگونه نوشته می شود.
بیزینس پلن یا طرح کسب و کار چیست؟
طرح کسب و کار در واقع سندی است که به شما کمک میکند اهداف سازمان خود را مشخص کنید و نحوه برنامه ریزی برای دستیابی به اهداف خود را مشخص کنید. یک بیزینس پلن، نقشه راه مکتوب برای سازمان را از دیدگاه بازاریابی، مالی و عملیاتی ترسیم می کند. هم استارت آپ ها و هم شرکت های تاسیس شده از بیزینس پلن استفاده می کنند.
طرح کسب و کار یک سند مهم است که مخاطبان خارجی و داخلی یک شرکت را هدف قرار می دهد. اگرچه طراحی یک بیزینس پلن برای هر کسب و کاری ضروری و مفید هست، اما هر شرکتی باید آنالیز بیزینس پلن و تحلیل کسب و کار را هم در دستور کار قرار دهد. در حالت ایده آل، این طرح به طور دوره ای بررسی و به روز می شود تا اهدافی را که برآورده شده اند یا تغییر داده اند منعکس کند.
چرا به بیزینس پلن نیاز داریم؟
طراحی و اجرای یک بیزینس پلن برای هر کسب و کاری از واجبات است، برای اینکه سازمان بتواند در مسیر اهداف تعیین شده ی خود به درستی حرکت کند تا با این کار میزان ریسک و چالش های پیش بینی شده را به حداقل برساند. آمار ها نیز نشان میدهد کسب و کار های که با بیزینس پلن روند کاری خودشون رو پیش میبرند،میزان شکست کمتری را نسبت به کسب و کارهایی که بدون بیزینس پلن اداره میشوند، داشته اند.
ویژگی های بیزینس پلن موفق
در ابتدا بیزینس پلن شما باید تا حد امکان واقعی، منطقی و هدفمند باشد. مثلا شاید در ابتدای کسب و کار همه فعالیت ها طبق روال پیش برود، اما در ادامه کار با یک چالش غیرقابل پیش بینی مواجه بشوید که برخلاف اهداف شما باشد.
شما در بیزینس پلن خود باید وظایف و کارایی هر یک اعضای کسب و کار خود،به خصوص مدیران کسب و کارتان را مشخص و تعریف کنید.
از دیگر ویژگی هایی که یک بیزینس پلن موفق میتواند داشته باشد این است که نیازها و چالش های کارکنان و پرسنل سازمان را به طور کامل بیان کند. همچنین شما باید اهداف یا چشم اندازهای پیش رو سازمانتان را به صورت شفاف در بیزینس پلن مطرح کنید.
بیزینس پلن یا طرح کسب و کار چگونه نوشته می شود؟
اگر در مدیریت کسب و کار برای خود اهداف معین و دست یافتنی مشخص کنید و طبق بیزینس پلن پیش برید، در این صورت است که شما رویای خود را محقق کرده و کسب و کار خود را شکوفه می کنید. در ادامه یک مرحله گام به گام که باید هنگام نوشتن یک طرح کسب و کار در نظر گرفته شوند، تهیه شده است که به شما در تعریف اهداف و مسیری که کسب و کارتان برای رسیدن به آنها باید طی کند،کمک میکند.
مرحله اول: نوشتن چشم اندازهای کسب و کار
این طبیعی است که در این راه بعد از مدتی مسیر برایتان دشوار بنظر برسد و ایده های درخشان و ایده ال شما شاید فراموش شود.در این صورت است که نوشتن چشم انداز برای کسب و کار و سازمانتان به شما کمک میکند تا فعالیت هایی که باید در این مسیر طی کنید و انجام دهید را شناسایی کنید. سپس کسب و کار شما میتواند با این چشم اندازها هماهنگ باشد،پس نوشتن چشم انداز میتواند اولین گام برای نوشتن طرح کسب و کار باشد.
مرحله دوم: اهداف و مقاصد خود را برای کسب و کار تنظیم کنید
هرگز تصور نکنید که اهداف شما باید کوچک باشند تا محدودیت های شما را برآورده کنند.به اهداف بزرگتر فکر کنید و به وضوح آنها را مشخص کنید. اهداف کوتاه مدت چه تعریفی دارد. اهدافی که میخواهید حداکثر ظرف 12 ماه آینده به آنها برسید، اهداف کوتاه مدت شما هستند. اهداف میان مدت اهدافی هستند که بین 2 تا 3 سال طول میکشد و اهداف بلند مدت اهدافی هستند که بیش از 5 سال دستیابی به آن ها به طول می انجامد. در طول این مسیر شما باید تمام اهداف و جنبه ها مانند درآمد را در نظر بگیرید. اگر میخواهید مخاطب و مشتریان زیادی برای خود جذب کنید، باید آن را به همراه جمعیت هدف، گروه سنی و همچنین میزان درآمد غیرفعالی که برای شما ایجاد میکند را مشخص کنید.
مرحله سوم: تعیین مزیت رقباتی شما نسبت به رقیبان
باید مشخص کنید که چه چیزی در مورد شما متفاوت است و وجه تمایز شما نسبت به سایر رقبا چیست که شما، محصول و خدماتتان را منحصر به فرد میکند. تمام جزییات این طرح حتی مثل ضمانت و یا پشتیبانی پس از فروش را هم باید در این قسمت از طرح کسب و کارتان مطرح کنید و شما باید آپشن ها و جزییات اضافه ای که مخاطب از شما دریافت میکند را نسبت به سایر خدمات برجسته تر کنید.
مرحله چهارم: شناخت بازار
در این مرحله با توجه به نیاز بازار خود تحقیق کنید و دریابید که چند رقیب به صورت مستقیم و غیرمستقیم دارید و بدانید که چه خدماتی را ارائه میدهند. روندهای فعلی و آتی کسب و کارتان را مشخص کنید و تعیین کنید که چه معیارهایی در این بازار عملکرد کسب و کار شما را بهبود و رشد میدهد.
مرحله پنجم: شناخت مشتری های خود
قبل از اینکه بگوییم مشتریان مهم ترین بخش هر کسب و کاری هستند،باید بدانیم که مشتریانی که کسب و کار شما نیاز آنها (کالا یا خدمات) را برطرف میکند، چه کسانی هستند چرا که مشتریان شما سهم بزرگ و زیادی از کسب و کار شما را شامل میشوند زیرا میزان سود و زیان و همچنین رشد یا افت شما تا حد زیادی به رفتار مشتریان بستگی دارد. این را در نظر بگیریم که مشتریان امروزی در انتخاب محصول یا خدمات بسیار دقیق هستند زیرا آن ها امکان مقایسه شما با هزاران کسب و کار مشابه دیگر را دارند. پس اگرمیخواهید آنها محصول یا خدمات شما را بخرند،باید بدانید مشتریان ایده آل شما چه کسانی هستند. این دلیلی است که شما باید آن را هنگام نوشتن طرح کسب و کار خود تعریف و لحاظ کنید.
مرحله ششم: میزان عرضه و تقاضا را در کسب و کار خود بررسی کنید
قطعا شما باید منحنی عرضه و نقاضا را مطالعه کرده باشید. موضوع قابل بحث اینجاست که تا به اینجای کار اگر مراحل قبلی را رعایت کرده باشید، در حد قابل قبولی میتواند تقاضای کافی برای محصول یا خدمات شما وجود داشته باشد. شما باید قبل از سرمایه گذاری در یک کسب و کار، میزان تقاضا را بیابید. اگر این مسئله رعایت شود میتوان انتظار داشت که تقاضا بیشتر از عرضه باشد و کسب و کار شما رونق خواهد گرفت. اما اگر تقاضا کمتر از عرضه باشد، در نهایت کسب و کار شما با شکست مواجه خواهد شد و از بین میرود. پس قبل از هرکاری باید تحقیق و شناخت مناسبی از بازار داشته باشید و میزان عرضه و تقاضا را در کسب و کار خود مورد بررسی قرار دهید.
مرحله هفتم: اهداف بازاریابی خود را تعیین کنید
مرحله بعدی در نوشتن بوم کسب و کار خود در شروع فعالیت، شناسایی و تعیین اهداف بازاریابی است. این مرحله برای آن دسته از اهدافی است که مشخص میکند محصول شما چگونه به نظر میرسد. اکثر کسب و کارها این برنامه ریزی را انجام میدهند اما آنها از مهم ترین موضوع که اهداف بازاریابی باید قابل اندازه گیری و ملموس باشد ،غفلت میکنند. به عنوان مثال استراتژی توسعه محصول یا خدمات شما چگونه است و یا برنامه ارتقا کسب و کار در زمان تعیین شده به چه صورت پیش خواهد رفت؟ اینها از جمله مسائلی است که به شما کمک میکندتا اهداف بازاریابی کسب و کارتان را به درستی بیابید.
مرحله هشتم: استراتژی بازاریابی خود را تعریف کنید
اکنون که اهداف بازاریابی خود را دارید، باید برنامه ای برای دستیابی به آن داشته باشید. در این مرحله پله پله باید استراتژی هایی که درمسیر رسیدن به هدف خودتان پیش گرفتید را تعیین و تعریف کنید.به عنوان مثال میزان تولید محصول یا ارائه خدمات و میزان حاشیه سود مناسب را باید برای رسیدن به درآمد ایده آل کسب و کارتان تعریف کنید. در این مرحله حساس باید اقدامات خود را به صورت شفاف تعریف کنید، به همین دلیل است که این یک مرحله مهم در نوشتن بیزینس پلن میباشد.
مرحله نهم: اقدام کنید
اقدام کردن مهم ترین مسئله است. بدون اقدام، تمام مراحل گذشته بی فایده است و به نوعی هدر میرود.این مهم ترین بخش نوشتن یک بیزینس پلن برای شروع کسب و کار است که میتوانید هر آنچه را که میخواهید برنامه ریزی کنیداما تا زمانی که اقدام نکنید و کار واقعی را انجام ندهید و مشتریان را تبدیل به آورده مالی نکنید، ازکسب و کارخود هیچ کسب درآمدی نخواهید کرد. حتی اگر متوجه شدین که بر اساس بوم مدل کسب و کار، طرح شما به صورت کامل قابل اجرا نیست، میتوانید آن را اصلاح کنید سپس دوباره اقدام کنید و سعی کنید همیشه از مخاطب و مشتریان خود بازخورد بگیرید و همین چرخه را به طور مداوم اجرا کنید تا به نتیجه ایده آل خود برسید. نوشتن بیزینس پلن کار دشواری نیست اگر بدانید که باید روی چه چیزی تمرکز کنید.شمااکنون با طی کردن تمام این قدم ها به صورت هدفمند و منظم،برای شروع یک کسب و کار ایده آل و موفق،مجهز هستید.
نظر خود را بنویسید:
